Yếu tố lỗi và bồi thường thiệt hại khi đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê tài sản?

Bồi thường thiệt hại khi đơn phương chấm dứt hợp đồng là một hình thức cụ thể của trách nhiệm dân sự. Cùng với đó là “lỗi” cũng được coi là một yếu tố để xác định trách nhiệm bồi thường và mức bồi thường. Trong giới hạn của bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích chi tiết mối quan hệ về yếu tố lỗi và bồi thường thiệt hại khi đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê tài sản.

Yếu tố lỗi trong Luật dân sự

Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng thuê tài sản

Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng thuê tài sản

Hợp đồng thuê tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê giao tài sản cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn, bên thuê phải trả tiền thuê. Đây là loại hợp đồng rất phổ biến trong đời sống xã hội hiện nay.

Vì vậy, Bộ luật Dân sự 2015 đã có những quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ của bên thuê và bên cho thuê khi tham gia giao kết hợp đồng thuê tài sản. Theo Tiểu mục 1 Mục 5 Chương XVI – Quy định chung về hợp đồng thuê tài sản Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quyền và nghĩa vụ của hai bên như sau:

Quyền và nghĩa vụ của bên cho thuê tài sản

• Yêu cầu bên thuê trả tiền thuê trả tiền thuê đúng thời hạn đã thỏa thuận;
• Khi bên thuê chậm trả tài sản thuê, bên cho thuê có quyền yêu cầu bên thuê trả lại tài sản thuê, trả tiền thuê trong thời gian chậm trả và phải bồi thường thiệt hại; bên thuê phải trả tiền phạt vi phạm do chậm trả tài sản thuê, nếu có thỏa thuận;
• Có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại khi bên thuê sử dụng tài sản không đúng mục đích, không đúng công dụng;
• Giao tài sản cho bên thuê đúng số lượng, chất lượng, chủng loại, tình trạng, thời điểm, địa điểm đã thỏa thuận và cung cấp thông tin cần thiết về việc sử dụng tài sản đó;
• Bảo đảm tài sản thuê trong tình trạng như đã thỏa thuận, phù hợp với mục đích thuê trong suốt thời gian cho thuê; phải sửa chữa những hư hỏng, khuyết tật của tài sản thuê, trừ hư hỏng nhỏ mà theo tập quán bên thuê phải tự sửa chữa;
• Bảo đảm quyền sử dụng tài sản ổn định cho bên thuê.

Quyền và nghĩa vụ của bên thuê tài sản

• Trường hợp bên cho thuê chậm giao tài sản thì bên thuê có thể gia hạn giao tài sản hoặc hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại; nếu tài sản thuê không đúng chất lượng như thỏa thuận thì bên thuê có quyền yêu cầu bên cho thuê sửa chữa, giảm giá thuê hoặc hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại
• Cho thuê lại tài sản mà mình đã thuê, nếu được bên cho thuê đồng ý;
• Có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng và yêu cầu bổi thường thiệt hại khi có tranh chấp về quyền sở hữu đối với tài sản thuê dẫn đến không được sử dụng tài sản thuê ổn định;
• Khi tài sản bị giảm sút giá trị sử dụng mà không do lỗi của bên thuê, bên thuê có quyền yêu cầu bên cho thuê sửa chữa hoặc giảm giá thuê. Đổi tài sản khác hoặc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại, nếu tài sản thuê có khuyết tật mà bên thuê không biết hoặc tài sản thuê không thể sửa chữa được mà do đó mục đích thuê không đạt được;
• Sử dụng tài sản thuê theo đúng công dụng của tài sản và đúng mục đích đã thỏa thuận;
• Trả lại tài sản thuê trong tình trạng như khi nhận, trừ hao mòn tự nhiên hoặc theo đúng như tình trạng đã thỏa thuận; nếu giá trị của tài sản thuê bị giảm sút so với tình trạng khi nhận thì bên cho thuê có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại, trừ hao mòn tự nhiên.

Tham khảo thêm >>> Mẫu hợp đồng thuê đất

       >>> Mẫu hợp đồng thuê nhà ở

Yếu tố lỗi là gì?

Yếu tố lỗi trong Luật dân sự

Nhìn chung Luật dân sự và Luật Hình sự đều xét đến yếu tố “lỗi”. Tuy nhiên, khác với Luật Hình sự chia hình thức lỗi cố ý và lỗi vô ý ra thành bốn loại gồm: Lỗi cố ý trực tiếp; lỗi cố ý gián tiếp; lỗi cố ý vì cẩu thả và lỗi cố ý vì quá tự tin.

“Lỗi” trong trách nhiệm dân sự chỉ chia thành hai hình thức bao gồm lỗi cố ý, lỗi vô ý. Điều 364 Bộ Luật Dân sự 2015 đưa ra các khái niệm về lỗi cố ý và lỗi vô ý trong trách nhiệm dân sự như sau:

Lỗi cố ý là trường hợp một người nhận thức rõ hành vi của mình sẽ gây thiệt hại cho người khác mà vẫn thực hiện và mong muốn hoặc tuy không mong muốn nhưng để mặc cho thiệt hại xảy ra.

Lỗi vô ý là trường hợp một người không thấy trước hành vi của mình có khả năng gây thiệt hại, mặc dù phải biết hoặc có thể biết trước thiệt hại sẽ xảy ra hoặc thấy trước hành vi của mình có khả năng gây thiệt hại, nhưng cho rằng thiệt hại sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn chặn được.

Trong các quy định về hợp đồng thuê tài sản, Lỗi là một yếu tố ảnh hưởng đến việc một bên tham gia hợp đồng có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng hợp pháp hay không. Đơn cử như quy định tại khoản 2 Điều 480 BLDS 2015, bên cho thuê có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng nếu bên thuê sử dụng tài sản không đúng mục đích, không đúng công dụng.

Đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê tài sản có phải bồi thường?

Tùy vào từng trường hợp nhất định mà một bên tham gia hợp đồng thuê tài sản phải bồi thường hoặc không khi đơn phương chấm dứt hợp đồng. Theo quy định tại Khoản 1 Điều 428 Bộ luật Dân sự 2015, một bên tham gia hợp đồng có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng và không phải bồi thường thiệt hại khi bên kia vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng hoặc các bên có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.

Cụ thể, trong các quy định về hợp đồng thuê tài sản, bên cho thuê và bên thuê tài sản đều có những trường hợp được đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không phải bồi thường thiệt hại như: Bên cho thuê không đảm bảo quyền sử dụng tài sản ổn định cho bên thuê; bên thuê tài sản sử dụng tài sản không đúng mục đích, công dụng; các bên thỏa thuận trả tiền thuê theo kỳ hạn nhưng bên thuê không trả tiền trong ba kỳ hạn liên tiếp;…

Bên cạnh đó, căn cứ Khoản 2 Điều 428 Bộ luật Dân sự 2015 khi quyết định đơn phương chấm dứt hợp đồng cần lưu ý thông báo cho bên bị chấm dứt hợp đồng biết ngay về việc chấm dứt hợp đồng, bên đơn phương chấm dứt hợp đồng sẽ phải chịu bồi thường nếu việc không thông báo này gây ra thiệt hại.

Ngoài ra, cần lưu ý thời điểm thông báo chấm dứt hợp đồng phải cách thời điểm chính thức chấm dứt hợp đồng một khoảng thời gian hợp lý.

Án lệ số 21/2018/AL xác định trường hợp thời điểm bên thuê đưa ra thông báo đơn phương chấm dứt hợp đồng đến thời điểm chấm dứt hợp đồng quá ngắn dẫn đến bên cho thuê bị thiệt hại do không thể có được hợp đồng khác thay thế.

Án lệ số 21 xác định bên thuê có lỗi và phải chịu trách nhiệm đối với thiệt hại gây ra cho bên cho thuê. Thiệt hại thực tế cần xem xét là khoản tiền cho thuê phương tiện trong thời gian còn lại của hợp đồng.

Dịch vụ tư vấn giải quyết các vấn đề về hợp đồng tại Long Phan PMT

Dịch vụ tư vấn luật hợp đồng

Dịch vụ tư vấn luật hợp đồng

Với kinh nghiệm nhiều năm giải quyết các vấn đề về hợp đồng, Luật sư công ty chúng tôi sẽ hỗ trợ quý khách thực hiện các công việc sau đây:

• Soạn thảo, đàm phán giao kết hợp đồng;
• Quản trị rủi ro trong quá trình thực hiện hợp đồng;
• Xử lý các vấn đề phát sinh từ hợp đồng;
• Xử lý tranh chấp hợp đồng.

Phí tư vấn luật hợp đồng

Phí dịch vụ luật sư hợp đồng được xác định sẽ tùy vào từng loại hợp đồng (đối tượng hợp đồng) để đưa ra mức phí dịch vụ cụ thể và hợp lý, đảm bảo phù hợp với sự vụ mà khách hàng yêu cầu.

Trong trường hợp phát sinh những tình tiết mới, ảnh hưởng đến đối tượng hợp đồng, các bên có thể thỏa thuận lại về mức phí dịch vụ bằng phụ lục hợp đồng.

Giá dịch vụ sẽ không bao gồm thuế, lệ phí, phí Nhà nước mà khách hàng phải nộp theo quy định của pháp luật.

Liên hệ tư vấn tại Luật Long Phan PMT

Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ luật sư tại Long Phan PMT có thể liên hệ qua các kênh sau:

• Tư vấn pháp luật qua EMAIL: luatlongphan@gmail.com 
• Tư vấn pháp luật qua TỔNG ĐÀI 1900 63.63.87
• Tư vấn pháp luật trực tiếp tại CÔNG TY, VĂN PHÒNG LUẬT SƯ
• Miền Nam: Trụ sở chính: Tầng 14 Tòa nhà HM Town, 412 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường 5, quận 3, TP. HCM
• Cơ sở 02: Căn hộ Officetel 3.34, Tầng 3, Lô OT-X2, toà nhà Sunrise City North, 27 Nguyễn Hữu Thọ, phường Tân Hưng, quận 7, Tp.HCM.
• Tư vấn pháp luật TRỰC TUYẾN 24/7

Trên đây là bài viết về yếu tố lỗi và bồi thường thiệt hại khi đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê tài sản. Trường hợp bạn đọc có thắc mắc liên quan đến hợp đồng thuê tài sản hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ tư vấn hợp đồng, vui lòng liên hệ qua hotline 1900.63.63.87 để được Luật sư hợp đồng hỗ trợ chi tiết miễn phí. Xin cảm ơn.

November 18, 2020 at 01:00PM

Nguồn: WordPress https://vuvietnang.wordpress.com/2020/11/18/yeu-to-loi-va-boi-thuong-thiet-hai-khi-don-phuong-cham-dut-hop-dong-thue-tai-san/